حس چشايي كه توسط زبان تامين مي‌شود يكي از حواس پنجگانه است كه در تشخيص شوري، شيريني، تلخي، ترشي و تندي كمك مي‌كند. تشخيص اين مزه‌ها توسط جوانه‌هاي چشايي است كه در كناره‌ها و روي زبان قرار گرفته است.
مخاطي كه اين نواحي راتشكيل مي‌دهد از برجستگي‌هايي به نام «پاپيلا» تشكيل شده است كه در هريك از آنها تعداد 200 تا 300 جوانه چشايي وجود دارد. جوانه‌هاي چشايي براي تشخيص مزه نيازمند تركيب ماده مورد نظر با بزاق هستند تا بتوانند مزه را به مغز منتقل كنند. درك كامل مزه به طور زيادي با درك بوي ماده و محيط نيز ارتباط دارد. براي انجام وظايف صحيح زبان حفظ سلامت زبان اهميت ويژه‌اي دارد.
زبان يكي از متهمان بوي بد دهان در ارتباط با مواد غذايي مصرف شده است. اين مواد عموما داراي اجزايي به نام مركاپتان هستند كه در موادي مثل سير يا پياز وجود دارد. متاسفانه اين مواد بوي بدي ايجاد مي‌كنند كه رفع آن نيازمند تميز كردن سطح زبان و دندان‌هاست. تحقيقات نشان داده‌اند كه به طور طبيعي روي زبان آنتي‌بيوتيك توليد مي‌شود. اين آنتي‌بيوتيك‌ها از ابتلا به انواع عفونت‌ها به دليل باكتري‌هاي موجود روي زبان پيشگيري مي‌كنند. طبيعي است كه تغيير تركيب اين باكتري‌ها مي‌تواند باعث تغيير رنگ زبان و بوي بد آن شود.
تزئينات دهان
از سوي ديگر بايد دانست آويزان كردن تزئينات به زبان اقدام سالمي نيست، چرا كه مي‌تواند باعث تغيير باكتري‌ها و خطرات مرتبط با اين مساله، شكستن دندان‌ها، تداخل با صحبت كردن، خطر عفونت و حتي بروز مشكلات مرتبط با تنفس شود. تنها تزئين مجاز در واقع چيزي است كه از سوي متخصصان و براي درمان بيماري تجويز مي شود.قرارگيري زبان در بين دندان‌ها حالتي است كه در افراد از بدو تولد وجود دارد، ولي با رشد و تكامل صحيح از بين مي‌رود. در اين حالت زبان هنگام صحبت كردن يا غذا خوردن در موقعيت جلوتري قرار مي‌گيرد. در اين موارد متخصص ارتودنسي مي‌تواند با تجويز يك پلاك ساده در سنين كودكي آن را درمان و از خطر بروز ناهنجاري در آينده پيشگيري كند.
لكه‌هاي روي زبان
لكه‌هاي با رنگ زرد يا سفيد هم گاهي ممكن است روي زبان ديده شوند. لكه‌هاي سفيد معمولا در افراد سيگاري و لكه‌هاي قرمز در افرادي با كمبود‌هاي ويتامين مثل كمبود فوليك اسيد يا ويتامين ب 12 ديده مي‌شود. با توضيحات ارائه شده به نظر مي‌رسد همان‌طور كه دندان‌هاي شما نياز به تميز كردن دارند، تميز كردن زبان نيز لازم است. اين مساله بخصوص در افرادي كه داراي بوي بد دهان هستند اهميت زيادتري دارد. اين كار با حركت ملايم مسواك روي زبان بعد از تميز كردن دندان‌ها انجام مي‌شود. در اين افراد دهانشويه نيز مي‌تواند تاثيرات مثبتي داشته باشد كه با تجويز دندانپزشك مصرف مي‌شود./90
